Ölünceye kadar bakım sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu’nun 611 ila 619. Maddelerinde düzenlenmiştir. Ölünceye kadar bakım sözleşmesinde, bakılacak kişi “bakım alacaklısı”, “bakım verecek kişi “bakım borçlusu”dur. Bakılacak kişi, kendisine ölünceye kadar bakması karşılığı araç, arsa, konut, işyeri vb. bir veya birden çok malvarlığı değerini bakım verecek kişiye devretme borcunu üstlenir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nasıl Yapılır ?
Ölüme bağlı etki doğuracak ölünceye kadar bakma sözleşmesi, TBK m. 612 uyarınca ölünceye kadar bakma sözleşmesi, mirasçı atanmasını içermese bile miras sözleşmesi şeklinde yapılmadıkça geçerli olmaz. Miras sözleşmesinin geçerli olması için resmi vasiyetname şeklinde yapılması gerekir. Yani ölünceye kadar bakım sözleşmesi resmi şekilde yapılmadıkça geçersiz olacaktır. Sözleşmenin geçerli bir şekilde akdedilebilmesi için, devredilen malvarlığının konusuna göre, sulh hakimi huzurunda, noterde veya devredilecek mal gayrimenkul ise tapu müdürlüğünde yapılabilir. Gayrimenkul devri karşılığı yapılan sözleşmeler sulh hakimliği veya noterde yapılmışsa, sözleşmenin yapılmasıyla mülkiyet kendiliğinden bakım verecek kişiye geçmez. Tarafların tapu müdürlüğünde devir işlemi yapması gereklidir.
Sözleşme yapılırken 2 tanığın bulunması gereklidir. Eğer malvarlığını devredecek bakım alacaklısı yaşlı ise sözleşmeyi düzenleyecek memur tarafından gerekli görülmesi halinde akıl sağlığının yerinde olduğunu gösterir sağlık raporu istenebilir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi İçin Gereken Evraklar
Sözleşme eğer tapuda yapılıyorsa:
· Devredilecek gayrimenkulün tapu senedi
· Sözleşmenin tarafları ile tanıkların nüfus cüzdanları
· Sözleşmenin taraflarına ait iki adet 6’4 vesikalık fotoğraf
· Taşınmazın emlak beyan değerini gösterir belediyeden alınmış belge
· Bina vasfındaki taşınmazlar için zorunlu deprem sigortası (DASK)
Sözleşme Sulh Hâkimliğinde veya Noterde yapılıyorsa:
· Mevzuata uygun olarak düzenlenmiş sözleşmenin aslı veya onaylı örneği
· Sözleşmede düzenlenmemişse, bakım borçlusuna malvarlığının tescilini isteme yetkisi verildiğini gösterir belge
· Sözleşmenin taraflarına ait iki adet 6’4 vesikalık fotoğraf
· Taşınmazın emlak beyan değerini gösterir belediyeden alınmış belge
yeterli olup, sözleşmenin akdedileceği makam sizleri yönlendirecektir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde Tapu Devri Ne zaman Yapılır ?
Eğer ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile devredilecek malvarlığı değeri bir taşınmazsa, tapunun ne zaman devredilmesi gerektiği sorusu ortaya çıkacaktır. Tapu, sözleşmenin tapu müdürlüğünde akdedilmesi halinde akdedildiği anda devredilebileceği gibi, noter veya sulh hâkimliğinde akdedilmesi halinde tapu müdürlüğüne başvuru yapılması suretiyle de devredilebilir.
Ek olarak, miras hukuku karakterli ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile bakım borçlusunun ancak bakılan kişi öldükten sonra ilgili taşınmazı devralacağı da kararlaştırılabilir. O nedenle, tapu devrinin gerçekleşmesinde farklı seçenekler ortaya çıkabilir. Bu bakımdan, ölünceye kadar bakma sözleşmesi akdederken hukuki yardım almakta fayda vardır.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinde Bakım Verenin Borçları Nelerdir ?
Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde bakım veren taraf olan “bakım borçlusu” bakım alacaklısına sağlığına uygun gıda ve konut sağlamak, giydirmek, hastalığında ona özenle bakmak, tedavi ettirmek, yaşamını sürdürmesine destek olmak zorundadır. Bakım veren kişi, yani “bakım borçlusu” muhakkak bir aile bireyi olmak zorunda değildir. Ancak, sözleşmenin geçerli biçimde akdedilmesi ile “bakım alacaklısı” adeta “bakım borçlusu”nun bir aile ferdi haline gelecektir. Bakım borçlusu, bakım alacaklısı ailesinin bir ferdiymiş gibi maddi manevi her türlü desteği sevgi ve saygı çerçevesinde sağlamakla yükümlüdür. Taraflar sözleşmeyle aksini kararlaştırmadıkça bakım borçlusu ve bakım alacaklısının aynı konutta, birlikte yaşaması gerekir.
Bakım Alacaklısı Bakım Borcunu Yerine Getirilmesini Nasıl Güvence Altına Alabilir ?
Burada ilk tavsiye edilen yöntem ölünceye kadar bakma sözleşmesinin miras hukuku karakteriyle yapılması, yani bakılacak kişi ancak öldükten sonra taşınmazın bakım borçlusuna geçeceğinin kararlaştırılmasıdır. Zira bakım alacaklısı, malvarlığını bakım borçlusuna devrettikten sonra bakım borcunun yerine getirilip getirilmeyeceğine ilişkin endişe duyabilir. Kanun, bakım borcunun yerine getirilmesini güvence altına almak için bakım alacaklısına devrettiği taşınmaz üzerine satıcı gibi yasal ipotek koyabilir. Böylece, bakım borçlusunun taşınmazı üçüncü bir kişiye devretmesi halinde, bakım alacaklısı kanuni ipotek hakkını üçüncü kişiye karşı ileri sürebilecektir. Kanuni ipotek hakkı, devrin gerçekleştiği tarihten itibaren üç ay içinde ileri sürülebilir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi İle Saklı Payları İhlal Edilen Mirasçıların Başvurabilecekleri Hukuki Yollar Nelerdir ?
Saklı paylı mirasçılar miras bırakanın eşi, annesi – babası ve altsoyunu oluşturan çocukları, torunlarıdır. Ölünceye kadar bakım sözleşmesinin bakım alacaklısının ölmüş olması halinde, saklı paylarına tecavüz edilen mirasçıları tenkis davası açabilecektir. Ölünceye kadar bakım sözleşmesinin bakım alacaklısı hayattayken bu dava açılamaz.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinden Kaynaklanan Muris Muvazaası Davası
Miras bırakanın mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla ölünceye kadar bakma sözleşmesi karşılığı mallarını devrettiği düşünülüyorsa, ölünceye kadar bakma sözleşmesinden kaynaklanan muris muvazaası davası açılabilir. Uygulamada özellikle mirası kız çocuklarından kaçırıp erkek çocuklara bırakmak için ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapıldığı görülmektedir. Bu tip davalarda yapılacak temel araştırma, miras bırakanın yaşı, aile koşulları, genel sağlığı, terekeye dahil olan tüm malvarlığı, temlik edilen malın tüm malvarlığına oranı gibi kriterlerdir, bu araştırmanın sonucunda miras bırakanın mal kaçırma amacı olup olmadığı anlaşılacaktır. Bunun yanında ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile temlik edilen malın, mirasçının terekesindeki tüm malvarlığına oranının tespit edilmesi gerekir.
Anahtar Kelimeler: çorlu avukat, ölünceye kadar bakma sözleşmesi çorlu, muris muvazaası davası, mirasçıdan mal kaçırmaya karşı dava, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin iptali
Comments